Evlerde kullanılan Wi-Fi ağlarının güvenliği her zamankinden daha kritik hâle geldi. İnternet hızındaki ani düşüşler, modem ışıklarının beklenmedik şekilde yanıp sönmesi veya veri kullanımındaki artış, birçok kişide “Acaba komşum Wi-Fi’a mı bağlandı?” şüphesi uyandırıyor. Uzmanlara göre bu tür izinsiz bağlantıları fark etmek sanıldığından daha kolay; önemli olan doğru adımları uygulamak ve ağı düzenli olarak kontrol etmek.
İlk adım: Modeme bağlı cihazları kontrol edin
Siber güvenlik uzmanları, izinsiz Wi-Fi kullanımını anlamanın en kesin yolunun modemin yönetim paneline girerek bağlı cihazları kontrol etmek olduğunu belirtiyor.
Modem arayüzüne giriş yapıldığında “Bağlı cihazlar”, “Ağa bağlı kullanıcılar”, “Kablosuz istemciler” gibi bölümlerde, o anda Wi-Fi’a bağlı tüm cihazlar listelenir. Bu listede:
- Evde olmayan cihazlar
- İsmi tanınmayan telefon veya bilgisayarlar
- MAC adresi bilinmeyen bağlantılar
görülüyorsa ağda yetkisiz bir kullanıcı olabilir. Şüpheli bir cihaz fark edildiğinde modem arayüzünden bağlantıyı kesmek veya şifreyi hemen değiştirmek en hızlı çözümdür.
İnternet hızındaki ani düşüşlere dikkat
Yetkisiz kullanıcıların en belirgin işareti, internet hızında açıklanamayan yavaşlamalardır. Özellikle video izlerken donma, sayfa açılışlarında gecikme veya akşam saatlerinde sürekli hız düşüşü yaşanıyorsa biri ağınızın bant genişliğini kullanıyor olabilir.
İnternet servis sağlayıcıları, yavaşlama şikâyetlerinde ilk olarak kullanıcıyı “ev içi bağlantıları kontrol etmeye” yönlendiriyor. Çünkü en sık rastlanan nedenlerden biri, aynı ağa izinsiz bağlı cihazlar.
Veri kullanımını izlemek de etkili bir yöntem
Modern modemlerin çoğu, günlük veya aylık veri kullanım raporları sunuyor. Evde kimse internette değilken veri tüketiminin artmaya devam etmesi, ağın dışarıdan kullanıldığına işaret edebilir. Özellikle gece geç saatlerde görülen kullanım hareketliliği dikkat edilmesi gereken bir durumdur.
Yakındaki Wi-Fi ağlarını tarayın
Bazı modemler, sinyal yoğunluğunu ve çevredeki Wi-Fi ağlarının kullanımını takip etmeye imkân tanıyor. Aynı kanalda çalışan çok sayıda ağ varsa parazit oluşabilir; bu da izinsiz bağlantıların fark edilmesini zorlaştırabilir. Kanal değişikliği yapmak, performansı ve güvenliği artırır.
Ağ tarama araçları gerçek zamanlı takip sağlar
Uzmanlar, Wi-Fi ağınızı izlemek için güvenilir ağ tarama uygulamalarının kullanılabileceğini söylüyor. Bu araçlar:
- Ağa kimlerin bağlı olduğunu gösterir
- Şüpheli cihazları işaretler
- Yeni bir cihaz bağlandığında bildirim gönderir
Böylece yetkisiz girişler anında fark edilebilir.
Wi-Fi şifresi güvenlikte en kritik unsur
Birçok izinsiz bağlantının nedeni, zayıf veya kolay tahmin edilen şifrelerdir. Uzmanlar, Wi-Fi şifresinin:
- En az 12–15 karakter olması
- Büyük-küçük harf, rakam ve sembol içermesi
- Kişisel bilgilerden oluşmaması
gerektiğini belirtiyor. Ayrıca modem arayüzündeki varsayılan şifrenin değiştirilmiş olması da önemli bir güvenlik adımı.
WPA3 şifrelemesi en güçlü koruma
Yeni nesil modemlerde bulunan WPA3 kablosuz şifreleme standardı, kırılması çok zor bir güvenlik katmanı sunuyor. Eğer modem WPA3 destekliyorsa bu özelliğin etkinleştirilmesi, izinsiz bağlantı riskini önemli ölçüde düşürüyor. Eski modemlerde minimum WPA2-AES kullanılmalıdır.
Evin içindeki işaretler de fikir verebilir
Siber güvenlik uzmanları, internet hızındaki tutarsızlıklar dışında evdeki modem ışıklarının kullanım yokken yanıp sönmesinin de bir işaret olabileceğini belirtiyor. Örneğin bilgisayar, telefon ve televizyon kapalıyken “Wi-Fi” veya “LAN” ışığı sürekli hareketliyse ağ kullanılmaya devam ediyor olabilir.
Yetkisiz erişimi engellemenin en iyi yolu: Yetkili cihaz listesi oluşturmak
Modemlerde “MAC filtreleme” veya “izinli cihaz listesi” özelliği bulunur. Bu sayede yalnızca sizin belirlediğiniz cihazların ağa bağlanmasına izin verilir. Böyle bir liste oluşturmak, Wi-Fi güvenliğini en üst seviyeye çıkarmanın en etkili yollarından biri olarak görülüyor.
