Günlük hayatın koşuşturmasında birçok kişi ertesi güne kalmış yemekleri yeniden ısıtarak tüketmeyi tercih ediyor. Ancak gıda güvenliği uzmanlarına göre bazı yemekler tekrar ısıtıldığında besin değerini kaybediyor, hatta sağlık açısından risk oluşturabiliyor. Yapılan uyarılara göre, belirli yiyeceklerde ısıtma işlemi bakterilerin hızla çoğalmasına ve toksin üretimine yol açabiliyor. Bu nedenle özellikle bu 7 yiyeceğin tekrar ısıtılmaması öneriliyor.
1. Tavuk eti
FDA ve WHO’ya göre tavuk etinin lif yapısı ısıtıldığında değişiyor. Özellikle mikrodalgada eşit ısınmayan bölgelerde Campylobacter ve Salmonella bakterileri hayatta kalabiliyor. Tavuk mutlaka ilk pişirdiğiniz anda tüketilmeli; kalacaksa soğuk şekilde salata ya da sandviçte kullanılmalı.
2. Ispanak ve diğer nitratlı yeşillikler
Ispanak, pazı, roka ve marul gibi sebzeler yüksek nitrat içeriyor. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi’ne (EFSA) göre nitratlar yeniden ısıtıldığında nitrite dönüşerek özellikle çocuklarda sağlık riskine yol açabiliyor. Bu nedenle ıspanak yemeklerinin tekrar ısıtılması önerilmiyor.
3. Patates
Pişmiş patates oda sıcaklığında beklediğinde Clostridium botulinum bakterisi için uygun ortam oluşabiliyor. Bu bakteri toksin üretebildiği için yeniden ısıtılan patates özellikle fırın ve haşlama türlerinde riskli kabul ediliyor.
4. Mantar yemekleri
Mantarlar yüksek protein içeriyor ve soğuduktan sonra bakteri üremesi çok hızlı gerçekleşiyor. Uzmanlara göre mantarlı yemekler yeniden ısıtıldığında protein yapısında bozulma oluyor, bu da sindirim sorunlarına yol açabiliyor.
5. Yumurta içeren yemekler
Mikrodalgada ısıtılan yumurta, yapısının değişmesi nedeniyle hem besin değerini kaybediyor hem de bakteri üremesine yol açabiliyor. Özellikle omlet ve çırpılmış yumurta yeniden ısıtılmamalı.
6. Pirinç
Pirinçte doğal olarak bulunan Bacillus cereus sporları, ilk pişirmeden sonra bile canlı kalabilir. Pirinç oda sıcaklığında beklerse bu sporlar toksin üretmeye başlar. Bu toksin ısıya dayanıklıdır, yani pirinci tekrar ısıtmak sorunu çözmez.
7. Kereviz ve pancar
Çorbalarda sık kullanılan kereviz ve pancar da ıspanak gibi nitrat içerir. Yeniden ısıtıldığında nitrat–nitrit dönüşümü gerçekleşebilir. Uzmanlar özellikle sebze çorbalarının tekrar tekrar ısıtılmasını doğru bulmuyor.
Gıdaları yeniden ısıtırken nelere dikkat edilmeli?
Uzmanların ortak önerileri şöyle:
- Yemekler oda sıcaklığında 2 saatten fazla bekletilmemeli.
- Buzdolabında saklanan yemek 24–48 saat içinde tüketilmeli.
- Isıtma işlemi tek seferde yapılmalı; aynı yemek tekrar tekrar ısıtılmamalı.
- Gıda, ısının her noktaya eşit ulaştığı yöntemlerle ısıtılmalı.
Doğru saklama ve doğru tüketim alışkanlıkları, gıda kaynaklı hastalıkların büyük bölümünü önlüyor.
