Peru’nun güneyinde, Monte Sierpe yamaçlarında yer alan ve yıllardır gizemini koruyan 5200 çukurun sırrı nihayet çözülüyor. Arkeologlar, bu esrarengiz yapının sadece bir tarım alanı ya da tören merkezi değil, aynı zamanda kadim bir ticaret ve vergi toplama sistemi olabileceğini belirtiyor.
1000 Yıllık Ticaret Merkezi Ortaya Çıktı
Yeni araştırma, Güney Florida Üniversitesi’nden arkeolog Prof. Charles Stanish liderliğinde yürütüldü ve saygın Antiquity dergisinde yayımlandı. Dron teknolojisiyle yapılan incelemelerde, çukurların sistematik biçimde bloklar halinde dizildiği ve bu düzenin İnka İmparatorluğu’nda kullanılan kayıt sistemi “khipu” ile benzerlik gösterdiği tespit edildi.
Bilim insanlarına göre bu düzen, çukurların ticari ürünlerin kaydının tutulduğu veya yerel halktan toplanan vergilerin depolandığı bir alan olabileceğini gösteriyor.
Mısır Polenleri ve Hasır Lifleri: İnsanın Eli Değmiş
Ekip, kazılar sırasında bazı çukurların tabanında mısır polenleri ve hasır otuna ait lif kalıntıları buldu. Bu detay, alanın bir tarım merkezi değil, ürünlerin getirildiği ve değiş tokuş edildiği bir pazar yeri olduğuna işaret ediyor.
Mısır poleninin rüzgarla taşınamayacak kadar ağır olduğunu vurgulayan araştırmacılar, bu bitkilerin insan eliyle oraya taşındığını düşünüyor.
1,5 Kilometrelik Dev Şerit
Toplamda yaklaşık 1,5 kilometre uzunluğunda bir şerit oluşturan 5200 çukurun her biri ortalama 1–2 metre genişliğinde ve 1 metre derinliğinde. Bazı çukurların içi taşlarla kaplanmış durumda, bu da dayanıklılığın ve uzun süreli kullanımın amaçlandığını düşündürüyor.
Bölgenin, antik yolların kesiştiği ve çevresinde savunma yapılarının bulunduğu stratejik bir noktada yer alması da, alanın yerel ticaret merkezi veya vergi toplama noktası olabileceği tezini güçlendiriyor.
Chincha Krallığı’ndan İnka’ya Uzanan Miras
Araştırmalar, çukurların M.S. 1000–1400 yılları arasında, o dönemde 100 binden fazla nüfusa sahip olduğu bilinen Chincha Krallığı tarafından yapıldığını, ardından İnka İmparatorluğu’nun bu alanı vergi toplama merkezi olarak kullandığını ortaya koyuyor.
Uzmanlar, çukurların sayısındaki küçük farkların köylerden toplanan vergi miktarlarını veya teslim edilen ürün çeşitliliğini temsil ediyor olabileceğini belirtiyor.
Bilim Dünyasında Heyecan Yarattı
Bu keşif, İnka öncesi uygarlıkların ekonomik sistemlerine dair en somut kanıtlardan biri olarak değerlendiriliyor. Prof. Stanish, bulguların yalnızca Peru tarihine değil, insanlık tarihindeki erken kayıt ve vergi sistemlerinin anlaşılmasına da ışık tuttuğunu söylüyor.
