Mide ağrısı çoğu zaman basit bir rahatsızlık gibi görünse de, uzmanlara göre bazı nedenler sanılandan çok daha karmaşık olabiliyor. Özellikle stres, günlük rutin değişiklikleri, antibiyotik kullanımı ve bazı içecekler gibi çoğu kişinin fark etmediği faktörler, mide ve bağırsak sistemini doğrudan etkileyerek ağrıyı tetikleyebiliyor. Prevention ve Cleveland Clinic tarafından görüşlerine başvurulan uzmanlar, mide ağrısına yol açan az bilinen nedenleri ve bu durumlara karşı alınabilecek önlemleri anlattı.
Zihin–Bağırsak Bağlantısı Sandığınızdan Daha Güçlü
Michigan Üniversitesi’nden gastroenterolog Dr. Shanti Eswaran, mide ağrısının yalnızca fiziksel değil, duygusal süreçlerle de bağlantılı olduğunu vurguluyor. Vagus sinirinin beyin ile bağırsak arasında “doğrudan bir iletişim köprüsü” kurduğunu belirten Eswaran, stres ve kaygının bağırsak hareketlerini yavaşlatıp hızlandırabileceğini, bunun da ishal, kabızlık ve karın hassasiyetiyle sonuçlanabileceğini söylüyor.
Seyahat Neden Mideyi Bu Kadar Zorluyor?
Günlük rutinin değişmesi, uyku düzeninin bozulması, hareket azalması ve su tüketiminin düşmesi, seyahat dönemlerini sindirim sistemi için riskli hâle getiriyor. Uzmanlara göre bu süreçte bağırsak geçişinin yavaşlaması ve kabızlığın artması oldukça yaygın. Bu nedenle seyahat eden kişilere günde 200–400 mg magnezyum sitrat öneriliyor.
Antibiyotikler Bağırsak Florasını Dengesizleştirebilir
Cleveland Clinic uzmanlarından Dr. South, antibiyotiklerin yararlı bakterileri yok ederek zararlı bakterilerin çoğalmasına izin verdiğini, bunun da çoğu zaman ishal ile sonuçlandığını belirtiyor. Tedavi sonrasında bağırsak florasını toparlamak için lifli beslenme önerilirken, probiyotiklerin etkisinin bilimsel olarak hâlâ sınırlı olduğunu özellikle vurguluyor.
Adet Döngüsü de Mide Ağrısına Yol Açabilir
Yale Üniversitesi’nden Dr. Mary Jane Minkin, adet döngüsü sırasında salgılanan prostaglandin hormonlarının bağırsak kaslarını etkileyerek kramp, ağrı ve ishal benzeri şikâyetlere neden olabileceğini belirtiyor. Minkin’e göre bu dönemde şikâyetleri artan kadınlar, doktor kontrolünde doğum kontrol yöntemlerini değerlendirebilir ya da ibuprofen gibi ilaçlardan faydalanabilir.
Kahve Tüketimi Sanıldığından Daha Etkili
Kafein bağırsak hareketlerini hızlandırdığı için özellikle duyarlı kişilerde mide ağrısına, ani dışkılama isteğine ve hassasiyete yol açabiliyor. Dr. Eswaran, kahvenin içildiği saatin ve içeceğin sıcaklığının bile bağırsak tepkisini etkileyebildiğini hatırlatıyor.
Uzmanlardan Nedene Göre Çözüm Önerileri
- Strese bağlı ağrılar: Meditasyon, yürüyüş, nefes egzersizleri; gerekirse bilişsel davranışçı terapi.
- Seyahat kaynaklı sorunlar: Su tüketimini artırmak, hareket etmek, magnezyum sitrat kullanmak.
- Antibiyotik sonrası: Lifli beslenmek.
- Adet döngüsü ağrıları: Doktor önerisiyle ibuprofen veya doğum kontrol yöntemleri.
- Kahveden kaynaklı hassasiyet: Tüketimi azaltmak veya saatini değiştirmek.
Hangi Belirtiler Ciddi Bir Duruma İşaret Edebilir?
Uzmanlar aşağıdaki durumlarda vakit kaybetmeden doktora başvurulmasını öneriyor:
- Açıklanamayan pelvik ağrı veya şişkinlik
- Dışkıda kan
- Soluk renkli dışkı
- Nedensiz kilo kaybı
- Sürekli şişkinlik ve tekrarlayan ishal
- Ateşle birlikte gelen şiddetli karın ağrısı
Bu bulgular; iltihaplı bağırsak hastalıkları, karaciğer sorunları veya nadiren tümör gibi ciddi problemlere işaret edebiliyor.